Καπνομάγαζα στη Δράμα, την Καβάλα και την Ξάνθη

Σήμερα, τα καπνομάγαζα στις πόλεις της Ανατολικής Μακεδονίας και της Θράκης αποτελούν δείγματα του υψηλού βιομηχανικού παρελθόντος των πόλεων. Τα διατηρούμενα μέχρι σήμερα βιομηχανικά κτίρια στέκονται για να θυμίζουν μια από τις βασικές ενασχόλησεις των κατοίκων, με τη γεωργία και ειδικότερα την καλλιέργεια και επεξεργασία του καπνού. 

Στη Μακεδονική και τη Θρακική γη, καλλιεργούνταν το μονοετές θαμνώδες φυτό του καπνού, μάλλον από το 16ο αιώνα, ενώ η εξαιρετικής ποιότητας παραγωγή έγινε προϊον ιδιαίτερης αποδοχής ήδη από τα οθωμανικά χρόνια, εντός και εκτός Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.

Η παραγωγή, από τα χωράφια οδηγούνταν στις οικίες για το ξεκαθάρισμα και την αποξύρανση, ως τις αρχές του Φθινόπωρου, που κατέληγε στις καπναποθήκες ή καπνομάγαζα.

Στα καπνομάγαζα γινόταν η βιομηχανική επεξεργασία του καπνού από εξειδικευμένο προσωπικό. Τα πρώτα οργανωμένα καπνομάγαζα στη μορφή που διασώζονται μέχρι σήμεραξεκίνησαν να χτίζονται το δεύτερο μισό του 19ου αιώνα. Η μορφολογία των κτιρίων συνδυάζει στοιχεία της παραδοσιακής με την βιομηχανική αρχιτεκτονική και είναι κτισμένα στα πρότυπα βιομηχανικών κτιρίων της Κεντρικής Ευρώπης.

Στο αρχείο του καθηγητή Ν. Μουτσόπουλου περιέχεται φωτογραφικό υλικό από καπναποθήκες της Δράμας της Καβάλας και της Ξάνθης, το οποίο χρονολογείται στα τέλη της 6ης δεκαετίας του 20ου αιώνα.