Η συμμετοχή της Βέροιας και της Νάουσας στο εθνικό πένθος

για το θάνατο του βασιλιά Γεώργιου του Α΄

Στις 5 Μαρτίου 1913 δολοφονήθηκε στη Θεσσαλονίκη ο βασιλιάς των Ελλήνων Γεώργιος ο Α΄. Η δολοφονία του συνέβη κατά την επιστροφή του από την εθιμοτυπικού χαρακτήρα επίσκεψη στον Γερμανό Ναύαρχο Γκόπφεν επί του πολεμικού πλοίου «Γκέμπεν», στο λιμάνι της πόλης.

Στο δρόμο της επιστροφής, περίπου στις 3 το μεσημέρι, στη συμβολή των οδών Αγίας Τριάδος και Βασιλίσσης Όλγας περίμενε τον βασιλιά ο Αλέξανδρος Σχινάς, ο οποίος τον πυροβόλησε μία φορά από κοντινή απόσταση. Στην προσπάθειά του να πυροβολήσει και τον υπασπιστή του βασιλιά το όπλο του έπαθε αφλογιστία και έτσι δεν επετεύχθη ο στόχος του. Αντιθέτως, ο υπασπιστής κατάφερε να τον αφοπλίσει και λίγο αργότερα συνελήφθη από κρητικούς χωροφύλακες οι οποίοι έσπευσαν στο σημείο.

Ο θάνατος του βασιλιά των Ελλήνων λύπησε ολόκληρη την ελληνική επικράτεια, η οποία συμμετείχε στο εθνικό πένθος με διάφορους τρόπους, τόσο κατά τη διάρκεια της παραμονής της σορού στη Θεσσαλονίκη, όσο και στην εξόδιο ακολουθία, η οποία τελέστηκε στις 20 Μαρτίου στη Μητρόπολη Αθηνών.

Πληροφορίες προερχόμενες από τον Τύπο της εποχής αναφέρονται και στη συμμετοχή της Επαρχίας Βεροίας στο εθνικό πένθος. Δημοσιεύματα περιγράφουν τις ενέργειες και τις συλλυπητήριες εκδηλώσεις των πολιτών των δύο αστικών κέντρων της επαρχίας, της Βέροιας και της Νάουσας.

Σύμφωνα με τηλεγράφημα του διοικητικού επιτρόπου Βέροιας που δημοσιεύεται στην εφημερίδα Μακεδονία, οι κάτοικοι της πόλης στο άγγελμα του θανάτου του βασιλιά κατέκλεισαν το Διοικητήριο, ενώ τα καταστήματα παρέμειναν κλειστά. Παράλληλα, ο στρατός, οι αρχές και ο λαός ορκίστηκαν υποταγή στον νέο βασιλιά, Κωνσταντίνο. Τέλος, αξίζει να αναφερθεί και η ιδιαίτερη αναφορά που γίνεται στο τηλεγράφημα περί της στάσης του Μουσουλμάνου Δημάρχου της Βέροιας Χαληλ Αλή Βέη, για τον οποίο σημειώνεται ότι δήλωσε την υποταγή του στον νέο βασιλιά των Ελλήνων μαζί με τους σφραγιδοφύλακες.

Από το ίδιο φύλλο της εφημερίδας προκύπτουν και οι ενέργειες των πολιτών της Νάουσας και η συμμετοχή τους στο εθνικό πένθος. Σύμφωνα με τα όσα αναφέρονται ο Δήμαρχος Νάουσας Κ. Χατζημαλούσης απέστειλε συλλυπητήριο τηλεγράφημα εκφράζοντας τη θλίψη τους εξ’ ονόματος του Δήμου. Επιπλέον, η Φιλόπτωχος Αδελφότης Ναούσης απέστειλε τηλεγράφημα στο Κ. Ρακτιβάν, ως αντιπρόσωπο της Κυβέρνησης.

Από κατοπινό δημοσίευμα στην εφημερίδα Μακεδονία διαπιστώνεται η μετάβαση μητροπολιτών των Νέων Χωρών στην Αθήνα προκειμένου να συμμετέχουν στην εξόδιο ακολουθία του βασιλιά. Μεταξύ αυτών αναφέρονται οι μητροπολίτες Δράμας, Βοδενών, Πελαγωνείας, Μογλενών, Στρωμνίτσης, καθώς και οι επίσκοποι Κίτρους, Πολυανής και Αρδαμερίου. Μεταξύ αυτών δεν αναφέρεται το όνομα του Μητροπολίτη Βεροίας και Ναούσης Καλλίνικου, ο οποίος, τελικά, δεν συμμετείχε στην νεκρώσιμη ακολουθία.

Για την απουσία του αργότερα αναφέρθηκαν διάφορες δικαιολογίες. Σύμφωνα με την επίσημη εκδοχή ο Καλλίνικος δεν έλαβε ποτέ το προσκλητήριο τηλεγράφημα της Ιεράς Συνόδου για συμμετοχή του στην ακολουθία, άποψη η οποία ισχυροποιείται και από την ανάλογη απουσία άλλων μητροπολιτών των Νέων Χωρών. Σύμφωνα με άλλη εκδοχή ο Καλλίνικος δεν παραβρέθηκε στην εξόδιο ακολουθία λόγω των αντιβασιλικών του αισθημάτων. Ο Καλλίνικος ήταν ευρύτερα γνωστός για τα φιλοβενιζελικά του αισθήματα και δεν δίσταζε να ψέξει άλλους ιεράρχες για τη φιλοβασιλική τους στάση. Μια τέτοια περίπτωση αποτελεί και η κατηγορία του Καλλίνικου εναντίον του Μητροπολίτη Κυτίου Μελέτιου για «αυλοκολακεία».

Η κατηγορία αυτή απαντήθηκε εκτενώς από τον Κυτίου Μελέτιο, ο οποίος με τη σειρά του εξέθεσε μια σειρά απόψεων σχετικών με τις εν λόγω κατηγορίες. Μεταξύ αυτών αναφέρεται και η μη παρουσία του Καλλινίκου στην υποδοχή του διαδόχου Κωνσταντίνου κατά την απελευθέρωση της πόλης το 1912, καθώς και η απουσία του από την κηδεία του βασιλιά Γεώργιου.